Disfunctionerende gezinnen
Binnen disfunctionerende gezinnen, zoals bijvoorbeeld binnen narcistische gezinnen, ontwikkelen zich gezinsregels. Het gaat om onuitgesproken gezinsregels die ervoor zorgen dat het disfunctionerende systeem binnen het gezin in stand blijft en ervoor zorgen dat de – verborgen en onzichtbare – mishandelingen en misbruik binnen het gezin door kan gaan.
Als we de kenmerken van een disfunctionerend gezin leren herkennen, kunnen we in staat zijn om te begrijpen wat we moeten doen om het verborgen leed en de patronen binnen het gezin te doorbreken. Dat zal ons zelfrespect doen verbeteren waardoor we veel beter in staat zijn om gezondere en liefdevolle relaties aan te gaan.
Wat is een disfunctionerend gezin?
Er bestaan meerdere verschillen en gradaties, maar voor ons gaat het vooral om narcistische gezinnen: daar waar de leden van het gezin herhaaldelijk met trauma en met traumatische ervaringen te maken krijgen.
Een belangrijk kenmerk is: dat de jeugdjaren van de kinderen binnen het gezin traumatisch waren, omdat de kinderen het volgende (o.a.) ervaren binnen het gezin:
- (Verborgen) emotioneel misbruik,
- Seksueel misbruik,
- Fysiek misbruik,
- Psychisch geweld,
- Lichamelijke verwaarlozing,
- Emotionele verwaarlozing,
- Getuige zijn van huislijk geweld,
- Getuige zijn van een verslaafde ouder/verzorger (drank of drugs)
- Getuige zijn van een ouder die geestesziek is,
- Een ouder zit in de gevangenis.
Wat is een voorbeeld van een disfunctionerend gezin in Nederland en in België?
Narcistische gezinnen is een goed voorbeeld van disfunctionerende gezinnen. Opgroeien binnen de dynamiek van een narcistisch gezin is niets anders dan opgroeien met emotioneel misbruik dat achter gesloten deuren plaatsvindt en opgroeien met het idee dat je niets waard bent. Immers als je eigen (narcistische) ouder je al niet “mot”…
Wat zijn de gevolgen voor de kinderen die opgroeien binnen een disfunctionerend gezin?
In een veilige omgeving kan het kind zich volop ontwikkelen, ontplooien en groeien. Kinderen hebben het recht dat ze hun eigen ouder kunnen vertrouwen en dat deze ouder voor een veilige omgeving zorgt. Disfunctionerende gezinnen is niets anders dan dat de disfunctionerende ouder – in ons geval de narcistische ouder – niet voor veiligheid kan zorgen en ook niet is afgestemd op het kind.
Onveilig, chaotisch en onvoorspelbaar
Het is behoorlijk beangstigend voor kinderen als hun thuisomgeving een onveilige omgeving is, waar chaos en onvoorspelbaarheid overheersen.
Bij welke ouder voelen kinderen zich veilig?
Ouders die consequent zijn in het verzorgen van alle fysieke behoeftes van kinderen (zoals bijvoorbeeld: eten, onderdak en bescherming tegen mishandeling) en in alle emotionele behoeftes van kinderen (zoals bijvoorbeeld de gevoelens en emoties van de kinderen opmerken en serieus nemen, hen troosten als er iets is en aan naast de kinderen staan in zowel goede als slechte tijden) dan voelen de kinderen zich veilig bij hen.
Deze ouder zal zorgen voor structuur, ritme en regelmaat: een routine waar de kinderen altijd op kunnen terugvallen, omdat ze weten wat ze kunnen verwachten. In ons geval is dat de HSP ouder.
Bij welke ouder voelen kinderen zich onveilig?
Kinderen voelen zich niet veilig bij: Disfunctionerende ouders die hun verantwoordelijkheid niet nemen, niet meehelpen met de kinderen te verzorgen, niet de kinderen beschermen en ook niet de kinderen opvoeden. Disfunctionerende ouders zien liever dan hun eigen kind deze verantwoordelijkheid op zich neemt, zoals narcistische ouders altijd doen.
De disfunctionerende ouder negeert alle behoefte van het kind, hanteert geen/nauwelijks regels of er is sprake van buitensporige harde regels alsof het kind een zware crimineel is en heeft geen realistische verwachtingen t.o.v. het kind. Vaak ontbreekt toezicht en is er geen sprake van richtlijnen of andere houvast voor het kind.
Kinderen ervaren het gedrag van de disfunctionerende ouder als onvoorspelbaar en onberekenbaar. Kinderen hebben het gevoel dat ze hun adem in moeten houden in hun eigen huis om de woede van de disfunctionerende ouder niet op de hals te halen. Ze lopen op eieren uit angst dat ze de disfunctioneren de ouder van streek maken.
Kinderen voelen zich angstig als ze na school naar huis moeten of als ze vakantie krijgen: bang met wat voor een narigheid ze thuis geconfronteerd worden.
Kun je het je voorstellen? Dat bloedeigen kinderen zich NIET veilig voelen bij hun eigen ouder?
De disfunctionerende ouder – in ons geval: de narcistische ouder
In disfunctionerende gezinnen is de disfunctionerende ouder zo bezig met zichzelf en met hun eigen “problemen” dat ze hun eigen kinderen niet eens opmerken, laat staan in staat zijn om te geven wat kinderen nodig hebben: veiligheid, consequentie en (onvoorwaardelijke) liefde. Als gevolg hiervan ervaren kinderen langdurige en chronische stress, voelen ze zich niet gezien of geliefd en voelen zich constant angstig. Het is ontzettend schadelijk voor het opgroeiende kind als het zich thuis niet veilig voelt en geen aandacht krijgt van de disfunctionerende ouder.
Ouders die zo opgaan met hun eigen “problemen,” omdat ze moeilijkheden ervaren, geen tijd hebben, geen energie hebben of niet over emotionele intelligentie bezitten, zijn niet in staat om hun kinderen aandacht te schenken, te waarderen en te ondersteunen, laat staan dat ze dat 24/7 kunnen volhouden. Deze kinderen worden aan hun lot overgelaten en worden emotioneel verwaarloosd. Deze kinderen zijn kinderen van een narcist.
Emotioneel verwaarloosde kinderen
Deze kinderen ervaren dat hun gevoelens er niet toe doen en concluderen dat ze zelf er niet toe doen. Dit is schadelijk voor het zelfrespect en zelfvertrouwen van het kind. Op groeien met een disfunctionerende ouder betekent dat het kind zich onbelangrijk, ongezien en onwaardig voelt. Het kind krijgt het idee als het al geen liefde ontvangt van de eigen ouder, heeft het zeker geen liefde verdient.
Bovendien leren deze kinderen niet goed en niet op ene gezonde manier omgaan met hun emoties en gevoelens. Wat ze wel leren is dat ze zich richten op de disfunctionerende ouder om te peilen in welke stemming het is. Want de kinderen hebben razendsnel door dat hun eigen veiligheid ervan afhangt in welke stemming hun narcistische ouder is.
Sommige kinderen gaan de disfunctionerende ouder op een dusdanige manier behagen, in een uiterste poging de stemming van de ouder positief te houden. Alles om te voorkomen dat deze ouder boos wordt. Ook kan het kind leren dat door de disfunctionerende ouder te troosten na een ruzie dat het eindelijk even de aandacht krijgt van deze ouder!
Kinderen die opgroeien binnen disfunctionerende gezinnen leren af te stemmen op de emoties, gevoelens en stemmingen van anderen, omdat ze ervaren dat hun overlevingskansen toenemen. Ze leren dat het beter is hun eigen gevoelens te onderdrukken.
Wil je meer weten? Lees dan eens de volgende artikelen:
- Jeugdtrauma: als je als kind met emotioneel en met narcistisch misbruik te maken had.
- Wat zijn de manipulatietechnieken van disfunctionerende narcistische ouders?
- Contact verbreken met de narcistische ouder of behouden?
- Hoe traumatisch was je jeugd? Trauma: onveilig gehecht aan de disfunctionerende narcistische ouder.
- Hechtingstrauma, de hechting aan een disfunctionerende narcistische ouder is een traumatische hechting.
- Het zwarte schaap van de familie: de zondebok of het onzichtbare kind.
- Volwassen kind van een disfunctionerende narcistische ouder, ben je opgegroeid binnen een narcistisch gezin?
- Voorlichting over narcisme: ook aan kinderen is deze kennis noodzakelijk!
- Noodgedwongen contact met disfunctionerende narcistische ouder? De onder de radar vlieg methode! (Lijkt op de Grey Rock, maar dan voor HSP!)
Afbeelding van Maddy Mazur via Pixabay
Copyright Fleur Irene. Alle rechten voorbehouden. Alle teksten op deze site zijn eigendom van Fleur Irene en van HSP en de NARCIST.nl . Deze mogen NIET worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Fleur Irene.
Nieuw hier en weet je niet waar je moet beginnen? Schrijf je in voor de zondagochtend nieuwsbrief van Fleur Irene en ontvang gratis het mini-E-book: “Waarom trek ik narcisten aan?” Uitschrijven kan wanneer je maar wenst! De nieuwsbrief is geschreven voor mijn doelgroep: Hsp’ers die worstelen met hun gevoeligheid, narcisme, trauma, stress, herstel en heling, emotioneel misbruik en met hun welzijn en gezondheid.
Behoefte om je hart te luchten? Om los te komen van de narcist? Wil je opluchting ervaren en herstellen van narcisme en loskomen van de narcist? Neem dan een kijkje bij de 6 wekelijkse e-mailcursus: Therapeutisch Schrijven: Lucht je hart, speciaal voor HSP na narcisme, volgens de Fleur Irene Methode.
Hij/zij verhaal : Omwille van de leesbaarheid verwijs ik, in alle online-producten van de HSP en de NARCIST website, naar de narcist of destructief persoon als een “hij” en naar het HSP slachtoffer of overlever van narcisme als een “zij.” Dit is puur taalkundig gekozen. Het is niet de bedoeling te concluderen dat narcisten altijd mannen zijn en dat slachtoffers van narcisme altijd vrouwen zijn! Er zijn heel wat mannelijke HSPers slachtoffer van een vrouwelijke narcist!
